10.3.08

Grazzi

Għeżież ħbieb,

Dan huwa mument mill-aktar emozzjonanti li ma nistax ma naqsmux magħkom li bil-vot tagħkom għamiltuh possibbli.

Il-fiduċja tagħkom timlini b'responsabbiltà biex għal dawn il-ħames snin li ġejjin nagħmel l-almu kollu tiegħi - bħala rappreżentant Għawdxi fil-Parlament ta' pajjiżna - biex nara lill-gżira tagħna timxi 'l quddiem u biex l-Għawdxin kollha - mingħajr distinzjoni - igawdu mill-progress li rridu noħolqu.

F'mument bħal dan ippermettuli ngħid grazzi.

Grazzi lil dawk il-mijiet ta' Għawdxin li appoġġawni u tawni l-fiduċja tagħhom. Onorajtuni b'mod li diffiċli tiddeskrivih.

Grazzi lil dawk l-għexieren ta' voluntiera li għenuni nwassal il-messaġġ tiegħi u li kienu ta' appoġġ kontinwu tul kampanja elettorali impenjattiva.

Grazzi mill-qalb lil dawk li għarblu u rriflettew qabel xeħtu l-vot tagħhom.

Grazzi lil sħabi l-kandidati tal-Partit Nazzjonalista li ħdimna flimkien għal għan wieħed. U grazzi lill-kandidati l-oħra kollha li ħadmu biex dan l-eżerċizzju demokratiku seta' jkun suċċess.

Iżda ma nistax, f'dan il-mument, ma naħsibx ukoll f'dawk l-eluf ta' Għawdxin li llejla jħossuhom iddiżżappuntati għaliex il-partit tagħhom ma ġiex elett. Lil dawn ngħidilhom biss ħaġa waħda - lil hinn mill-pika elettorali aħna lkoll poplu wieħed li nixtiequ naraw lil pajjiżna miexi biss 'il quddiem. Fil-Parlament Malti se nitkellem f'isem l-Għawdxin kollha u s-suċċess tagħna se jkun is-suċċess tal-poplu. Fuq nett ta' l-aġenda tagħna għandu jkun hemm li ħadd ma jħossu eskluż jew imwarrab. Kulħadd għandu jsib postu fil-programm ta' ħidma tagħna. Kulħadd għandu x'joffri u kulħadd huwa importanti. Kif qal il-Prim Ministru llum stess se nkunu l-Gvern tal-poplu kollu. Gvern li ma jrid lil ħadd jaqa' lura.

B'ħames snin oħra ta' Lawrence Gonzi bħala Prim Ministru konvint li pajjiżna se jgħaddi minn żmien ta' prosperità, fejn inkomplu nagħmlu l-qabża fil-kwalità, noħolqu iżjed xogħol, insaħħu s-servizzi tas-saħħa, insebbħu l-ambjent, nattiraw iżjed turiżmu u investiment u noffru lil uliedna l-aqwa servizzi edukattivi biex huma wkoll jimxu 'l quddiem u jaħtfu opportunitajiet ġodda.

Din hija rebħa għall-poplu Malti. Rebħa għad-demokrazija. Għall-valuri li jgħaqqduna u għall-ideali li jressquna flimkien.

Tagħkom,

Chris










2.3.08

L-għażla



Wara disa' snin Sindku tan-Nadur inħoss li wasal iż-żmien li nagħmel il-pass li jmiss. Nixtieq ikolli l-opportunità li naħdem għall-ġid ta' Għawdex kollu. Nemmen li nista' nagħti sehmi biex Għawdex ikompli miexi 'l quddiem.

Meta ftit tax-xhur ilu l-Unjoni Ewropea għażlet lin-Nadur bħala waħda mill-aqwa għaxar destinazzjonijiet rurali emerġenti fl-Ewropa, ma stajniex jien u sħabi ma niddedikawx il-premju lir-residenti kollha tal-lokalità. Għax biex jitwettaq pjan ta' ħidma intensiv, bħal dak li wettaqna fin-Nadur, kulħadd irid jiġbed ħabel wieħed. Kulħadd irid iħossu parti minn proġett. Kulħadd irid iħossu utli. U - fuq kollox - kulħadd irid ikun entużjast. Kien għalhekk li ftaħna beraħ il-bibien għal kull min kellu x'joffri. Għal kull min ħass li jista' jgħin. Għal kull min nibtitlu idea. Għal kull min ma kellux ideat imma xtaq jaħdem biex l-idea ta' ħaddieħor tirnexxi. Fassalna miri għolja u f'temp ta' ftit snin kulħadd ra l-bidla sseħħ. Għax wara li lestejna dak li l-iżjed kien meħtieġ - toroq, sistemi ta' traffiku, indafa u organizzazzjoni - dorna għal potenzjali moħbija. Fejn kien hemm għelieqi mhux maħduma, imlejnihom siġar. Fejn kien hemm widien mimlija frott, niżżilna t-turisti jimxu fihom biex jammiraw dak li jagħmel lil Għawdex meraviljuż. Fejn kien hemm it-talent, kxifnieh u ħeġġiġnieh. Fejn kien hemm fortifikazzjonijiet, irrestawrajnihom. Fejn kellna xi ħaġa differenti minn ta' ħaddieħor - irreklamajniha. Għamilna l-karnival tan-Nadur l-akbar avveniment xitwi f'Għawdex. Ġibna għadd ta' konferenzi minn barra, fosthom dik tal-Fondazzjoni Ewropea tal-Bliet tal-Karnival, li bis-saħħa tagħha għamilna l-karnival tagħna magħruf madwar l-Ewropa.



Kellna postijiet mitluqa li bdilnihom fi playing fields, ġonna u beleveders, b'veduti mill-isbaħ. Ħloqna avvenimenti annwali, apparti l-karnival, li jattiraw eluf ta' nies. Għinna lill-istudenti tagħna jitgħallmu iżjed. Investejna fil-kotba, fl-edukazzjoni, fit-tagħlim u fl-isport. Ksejna l-grawnds tal-futbol tal-lokalità bil-ħaxix artifiċjali biex nattiraw iżjed tfal u żgħażagħ lejn l-isport. Naddafna l-bajjiet u żidna l-faċilitajiet għal dawk li jkunu qed igawduhom. Bnejna ħbiberiji ma' lokalitajiet oħra Ewropej b'ġemellaġġi u assoċjazzjonijiet u ħtafna kull opportunità li relazzjonijiet transkonfini bħal dawn iġibu magħhom. Konna ta' spalla għall-għaqdiet volontarji u assistejnihom fejn weħidhom ma setgħux jaslu. Fuq kollox konna l-iżjed Kunsill Lokali fil-pajjiż li għaraf jaħtaf minn kmieni l-opportunitajiet tas-sħubija ta' pajjiżna fl-Unjoni Ewropea. Akkwistajna iżjed minn 200,000 ewro mill-Unjoni Ewropea, li minnhom qed igawdi l-poplu kollu. Sfruttajna kull potenzjal li kellna u bi programm serju u bl-involviment ta' kulħadd, inawgurajna proġett wieħed wara ieħor. U dan kollu grazzi għall-entużjażmu li ttrasferejna lill-poplu biex iħossu parti minn programm ta' ħidma.



Nemmen li dak li għamilna fin-Nadur jista' jsir f'Għawdex kollu biex lill-gżira tagħna nagħmluha mudell għal reġjuni oħra żgħar Ewropej.

Dan huwa mument importanti għal Għawdex tagħna għax filwaqt li rridu nwettqu l-bidla li nixtiequ ma nistgħux inpoġġu f'riskju dak li jagħmlu differenti minn kull post ieħor. Inħoss li hija r-responsabbiltà tagħna li bil-politika tagħna mhux biss inżommu din id-distinzjoni imma nisfruttawha biex nagħmlu suċċess. Għadna fil-ħin li nagħmlu lil gżiritna gżira sostenibbli, li toffri xogħlijiet ġodda u attraenti lil kull min jixtieq jaħdem, filwaqt li tikkonserva dak li jagħmilha dak li hi. Ma nistgħux, għall-gwadann instantanju, nibdlu lil Għawdex f'sempliċi resort turistiku miżgħud bil-bini bħal ma ssib fil-kosta ta' ħafna pajjiżi oħra Mediterranji. Lil Għawdex nistgħu nagħmluh ħafna iżjed minn hekk jekk niffukaw fuq dak li jagħmlu uniku. Jekk niftakru li fuqu għandna l-eqdem binjiet magħmula mill-bniedem li fadal fid-dinja. Li fuqu ssibilna tradizzjonijiet, festi, mod ta' għajxien u rutini li jnessuk postijiet oħra. Li l-istorja tiegħu tmur lura eluf ta' snin u li l-kultura tiegħu hija ħajja daqs qatt qabel. F'dinja globalizzata, fejn tmur fejn tmur ta' spiss se ssib affarijiet simili, it-turist ta' kwalità qed ifittex postijiet li għarfu jżommu l-identità tagħhom u li joffrulu pakkett esklussiv, li ma jista' jsib imkien iehor. Li joffrulu attivitajiet li ma jinsihomx malajr u li permezz tagħhom il-popolazzjoni lokali taqla' għajxien tajjeb u tippriserva dak li jagħmilha differenti. Hija din l-isfida li għandna quddiemna u hija sfida mill-iżjed eċċitanti. Għax issa li pajjiżna sab postu fil-familja Ewropea u l-poplu tagħna qed juża l-istess munita bħal miljuni ta' Ewropej, wasal iż-żmien għall-pass li jmiss. Li nimmiraw fil-għoli biex nilħqu livelli ta' eċċellenza u li jissarrfu f'iżjed xogħol u fi kwalità ta' ħajja aħjar għal familji kollha tagħna.



Il-pjan tagħna għandu jinkludi li lil Għawdex nagħmluh mudell ta' kif għandha titħaddem gżira li tgawdi mix-xemx tul is-sena kollha. Gżira li tisfrutta l-potenzjal ta' l-enerġija rinnovabbli. Gżira li fiha jonqsu l-kontijiet tad-dawl u jiżdiedu l-pannelli solari fuq il-bjut tad-djar tagħna. Gżira b'sistema ta' trasport pubbliku efficjenti, irħis, li ma jniġġisx u li jaqdik. Gżira b'lukandi u stabbilimenti ekoloġiċi li joffru xogħlijiet attraenti u servizzi ta' kwalità li ma ssibhom imkien ieħor. Gżira b'kalendarju kulturali annwali rikk, mifrux fuq is-sena kollha u li jattira turiżmu ta' kwalità. Gżira li tospita avvenimenti internazzjonali - konferenzi, festivals, training camps u opportunitajiet ta' riċerka għal studenti u professjonisti barranin. Gżira li niesha jkollhom l-għodda li għandhom bżonn biex jimxu 'l quddiem u biex iħossuhom kburin bil-kisbiet tagħhom u jiġbdu lkoll ħabel wieħed. Gżira li għalkemm fiżikament maqtugħa minn postijiet oħra, toffri l-aqwa servizzi ta' trasport għal niesha u għal dawk li jridu jżuruha. Fuq kollox gżira li tattira l-investiment - barrani u lokali - u li toffri lill-investituri pakkett attraenti: ħaddiema mħarrġa, bieżla, entużjasti u li jitgħallmu malajr, gżira bilingwi fil-familja kbira Ewropea, kondizzjonijiet eċċellenti ta' għajxien, settur tas-servizzi effiċjenti u sigurtà finanzjarja.



Il-miri huma għolja u min hu ċiniku jista' jitbissem u joqgħod lura. Imma f'mumenti bħal dawn m'hemmx post għal min ipoġġi l-limitajiet qabel il-potenzjal.

Għandna nixprunaw l-ispirtu imprenditorjali fin-negozjant ż-żgħir u s-self employed Għawdxi għax ekonomija Għawdxija b'saħħitha tiddependi wkoll minnhom. Jeħtieġ li nkunu qribhom - negozjanti, imprendituri u self employed Għawdxin. Mhux biss biex niffaċilitaw il-proċess li permezz tiegħu jistgħu jakkwistaw fondi minn barra, imma biex nisimgħu l-ideat tagħhom u ngħinuhom jagħmluhom realtà.



Fil-ftit snin li għaddew diġà rajna eżempji ta' negozjanti u self employed li ma qagħdux jistennew iż-żmien jgħaddi u bdew jaħtfu l-opportunitajiet biex ikabbru l-operat tagħhom, jitgħallmu ħiliet ġodda u jippreparaw biex jagħmlu suċċess f'ambjent iżjed kompetittiv. Però dan għadu biss il-bidu għaliex il-bażi għadha qed tinbena. Għad fadal ostakli x'naqbżu. Għad fadlilna noffru post adattat lil bosta self employed li jixtiequ jkabbru l-operat tagħhom u m'għandhomx fejn. Għad nistgħu nerġgħu nagħtu ħajja liż-żona industrijali tagħna billi nikkonvertu partijiet minnha f'workshops, call centres u negozji oħra innovattivi, sostenibbli u li jagħmlu sens għal gżira bħal tagħna. L-istess japplika għas-settur ta' l-artiġġjanat, li kull ma jmur dejjem qed jikber. Għandna negozjanti żgħar li jbiegħu l-artiġġjanat tagħhom u li qed jistennew li jkollhom post xieraq minn fejn jaħdmu u jbiegħu l-prodotti tagħhom. Fuq kollox, għandna nieħdu ħsieb kull investitur Għawdxi li lest jinvesti flusu fil-gżira li fiha jgħix. Minflok ma nħallu l-ostakli jinġemgħu quddiemhom, għandna naqbżuhom magħhom sabiex niżviluppaw iżjed kummerċ sostenibbli, li jixraq lill-gżira tagħna.



Fl-istess kategorija tas-self employed, però bi sfidi differenti, għandna lil dawk involuti fis-settur agrikolu. Għalihom, f'Għawdex, hemm futur għaliex il-prodott agrikolu Għawdxi għandu post ċentrali fil-viżjoni tagħna għal turiżmu ta' kwalità. Lukandi u ristoranti għandhom jingħataw biżżejjed raġunijiet sabiex jagħżlu l-prodott Għawdxi u jisfruttaw il-potenzjal tiegħu. It-turist ta' kwalità jfittex ir-riċetti lokali, l-inbid lokali u l-ingredjenti lokali. L-agrituriżmu, fejn it-turist jitniżżel fl-għelieqi tagħna biex jesperjenza l-ħajja fl-għelieqi, jista' jibdel il-ħajja ta' ħafna mill-bdiewa tagħna. L-agrituriżmu qed jiżviluppa mad-dinja kollha u qed isir fost l-akbar setturi turistiċi. It-turist qed jiskopri s-sbuħija li jimxi fl-għelieqi, li jgħin lil bidwi jaqta' l-frott u l-ħxejjex tiegħu, li jitgħallem iżjed dwar il-biedja u jistenna b'ħerqa biex filgħaxija jiekol il-prodott lokali misjur. U jieħu miegħu, fi tmiem il-btala, il-prodotti tal-post li jkun żar. Ma nistgħux ma nisfruttawx potenzjal bħal dan. Fuq kollox, għandna nagħmlu aċċessibbli għall-bdiewa tagħna l-aħjar teknoloġija ġdida u metodi ta' ħidma innovattivi. Għandna nġibu esperti - anke minn barra - u nniżżluhom fl-għelieqi tagħna biex naraw x'potenzjal moħbi għad jista' jiġi sfruttat. Sabiex il-bdiewa tagħna jevitaw problemi li għalihom diġà hemm soluzzjoni. U biex jikkumplimenta dan kollu, għandna nħeġġu lill-poplu tagħna jagħżel il-prodotti ta' kwalità lokali - iżjed ġenwini, iżjed friski ... iżjed tagħna.



Il-viżjoni tagħna għal Għawdex jeħtieġ li tinkludi lil kulħadd. Mit-tfal ta' l-iskola - li għalihom għandha noffru l-aqwa faċilitajiet biex ikabbru l-ħiliet tagħhom - sal-pensjonanti li jixtiequ jgawdu lil gżirithom fis-saħħa u s-sliem. Mill-artiġġjana san-negozjanti ż-żgħar sal-bdiewa u s-sajjieda. Miż-żgħażagħ Għawdxin li jixtiequ xogħlijiet ta' kwalità fil-gżira fejn trabbew sa koppji żgħażagħ li qed jagħmlu l-ewwel passi flimkien. Għax, fl-aħħar mill-aħħar, ir-rwol tal-politiku għandu jkun li jaħdem biex niesu jkunu jistgħu jgħixu ħajja iżjed trankwilla - fejn il-ħaddiema jmorru lura d-dar wara jum xogħol sodisfatti li għamlu xi ħaġa produttiva, li kkontribwew għas-soċjetà li fiha jgħixu u li permezz tagħha jistgħu jgawdu lil familthom u jgħixu ħajjithom kif jixtiequ. Li kulħadd ikollu s-servizzi tas-saħħa li għandu bżonn biex jieħu ħsieb saħħtu u saħħet l-għeżież tiegħu. Li l-ġenituri jaraw lil uliedhom jitgħallmu dak li huma ma kellhomx opportunità jitgħalmu. Li jarawhom jikbru u jsiru rġiel u nisa ta' rispett. Li kulħadd jgħix ħajtu mingħajr ostakli żejda, waqt li jgawdi l-ambjent ta' madwaru u jara li uliedu ser ikunu jistgħu jgawduh kif qed igawdih hu. Huwa dan li l-poplu jitlob minnha l-politiċi. Ma jagħżilnix biss biex naġixxu f'ismu u nirrappreżentawh. Jagħżilna fuq kollox biex immexxuh. Għax fil-pjan tagħna jkollu fiduċja u fil-kompetenza tagħna ma jiddubitax. U b'tali responsabbiltà huwa dmir tagħna li nħarsu fit-tul. Li nimxu bi pjan. Li ma nagħmlux l-iżball u nħarsu biss lejn il-gwadann instantanju imma li nibnu u npoġġu fis-seħħ pjan sostenibbli, li l-frott tiegħu jitgawda għal snin twal.



Għal darb'oħra t-8 ta' Marzu ser ikun jum ieħor importanti fl-istorja ta' pajjiżna. Ħames snin wara l-iva tal-poplu Malti għall-Unjoni Ewropea, fit-8 ta' Marzu l-poplu tagħna qed jiġi mistieden jiġġudika l-ħidma li wettaq Lawrence Gonzi fl-ewwel ftit snin tiegħu bħala Prim Ministru ta' Malta. Qed jiġi wkoll mistieden iħares 'il quddiem u jiddeċiedi f'idejn min ser iħalli lil Malta tul il-ħames snin li ġejjin. Qed jiġi mistieden jagħmel għażla - bejn li jħalli lil Malta għaddejja bir-rankatura li qabdet fl-aħħar ftit snin taħt it-tmexxija ta' Lawrence Gonzi jew ineħħiha minn fuq dak il-binarju u jpoġġiha fi triq oħra - li dwarha min verament jaħseb jista' jkollu biss dubji. Li jneħħiha minn taħt idejn Lawrence Gonzi u jpoġġiha f'idejn min ma kellux il-kwalità li jaqra s-sinjali ta' żmienu. F'idejn min ħaseb li ma nistgħux inkunu fejn aħna llum. F'idejn min xtaq lil Malta tibqa' waħidha, iżolata fil-periferija ta' Ewropa magħquda. F'idejn min kien lest iċaħħad lil Malta minn dan iż-żmien ta' opportunitajiet.



Hija għażla li qed tasal f'ċirkostanzi speċjali għal Malta. Għax fl-istorja ta' pajjiżna dan tagħna huwa mument straordinarju. Kif kien straordinarju għall-Irlandiżi fl-ewwel snin tagħhom fl-Unjoni Ewropea. Kif kien eċċezzjonali għal pajjiżi oħra ffaċċjati minn għażliet kbar f'mumenti sinifikanti fl-istorja tagħhom. Hija stedina lill-poplu Malti biex jikkonferma l-iva tiegħu. L-iva tiegħu għall-Ewropa. L-iva tiegħu għal pajjiż iżjed b'saħħtu bilqiegħda madwar l-istess mejda ma' sħabna l-Ewropej. L-iva tiegħu għal opportunitajiet kbar għaż-żgħażagħ tagħna, għall-istudenti, għas-self employed, għall-imprendituri, għall-ħaddiema, għal dawk vulnerabbli fis-soċjetà tagħna. L-iva tiegħu għal kwalità ta' ħajja aħjar. Għat-tkabbir ekonomiku. L-iva tiegħu għall-investiment u għax-xogħol. Mhix sempliċi għażla għal partit jew għal kandidat. Hija - qabel xejn - għażla għalina. Għall-familji tagħna. Għal futur tagħna u ta' uliedna.



(ritratti: JJP Zammit)

26.2.08

L-ambjent prijorita'

24.2.08

Iva, nistgħu!



Iva, nistgħu! Għajta li qed tħeġġeġ miljuni ta' nies madwar l-Istati Uniti u li qed tentużjażma lil ħafna madwar id-dinja. Għajta li qed tispira lil kbar u liż-żgħar iħarsu 'l quddiem b'ottimiżmu. Għajta ta' tama u ta' kuraġġ li togħla 'l fuq - ħafna iżjed 'il fuq - minn kor ta' ilħna li flok it-tama jenfasizza l-limiti ... il-linji sa fejn jaħsbu li wieħed jista' jasal. Iva, nistgħu! Għajta li tinvolvi flok teskludi. Li timbotta minflok twaqqaf. Li tħeġġeġ flok taqta' l-qalb. Li tiffoka flok taljena ruħha. Li tiżgura flok tiddubita. Li tħares 'il quddiem flok lura. Iva, nistgħu! Anke f'pajjiżna. Nistgħu!

Li kieku f'Malta ma kienx hawn partit li quddiem kull sfida qal iva, nistgħu! - kieku llum ma wasalnix hawn. Kieku mhux għax quddiem kull sfida, il-Partit Nazzjonalista ħares 'il quddiem u emmen fil-poplu Malti, kieku llum m'aħnix hawnhekk. Kien il-Partit Nazzjonalista li ried Malta indipendenti. Ridha tkun pajjiż awtonomu li jmexxi lilu nnifsu bit-talenti ta' niesu. Li jmexxi lilu nnifsu fid-direzzjoni li xtaq jieħu. Kien hemm min iddubita bil-kapaċità tal-poplu tagħna. Kien hemm min ħaseb li forsi aħjar nammettu ċ-ċokon tagħna u ningħaqdu ma' pajjiż ieħor. Iżda Gorg Borg Olivier mar quddiem il-poplu Malti u għajjat, iva nistgħu! U twieldet Malta indipendenti. U minn dakinhar 'il quddiem ħarset biss 'il quddiem għaliex emmnet li l-potenzjal tagħha huwa kbir.

It-triq għal Malta indipendenti ma kenitx faċli. Ġew żminijiet fejn il-poplu kellu jiġġieled għad-drittijiet bażiċi tiegħu. Għad-dritt li jgħid kif jaħsibha bla ma jiġi msikket. Għad-dritt li jieħu dak li ħaqqu mingħajr ma jħossu obbligat li sarlu xi pjaċir. Għad-dritt li jibgħat lil uliedu f'liema skejjel irid. Għad-dritt li jaqra u jixtarr dak li jrid. Għad-dritt li jgawdi minn sistema ġudizzjarja ġusta. Għad-dritt li jgħix fi stat fejn il-pulizija tiddefendi t-tajjeb u mhux tipproteġi lill-kriminal. Għad-dritt li jaħdem mingħajr xkiel. Għad-dritt li leħnu jinstema daqs ta' ħaddieħor. U d-destin ta lil Malta mexxej ieħor kbir. Fi żminijiet ta' dlam Eddie Fenech Adami kien id-dawl. Iva, nistgħu! qal lill-pajjiżna. Iva, nistgħu nsiru pajjiż modern, b'demokrazija ħajja, bil-bibien miftuħin beraħ, bis-swieq liberalizzati, bil-libertajiet kollha li pajjiżi ċivili u moderni jgawdu. Iva nistgħu jkollna x-xogħol. Il-ġustizzja. Il-libertà. U Malta nbidlet u kollha entużjażmu baqgħet tħares 'il quddiem lejn il-pass li jmiss. L-Ewropa. Id-destinazzjoni ddestinata ta' pajjiżna.

U reġgħu nstemgħu l-ilħna tal-bieraħ. L-ilħna tal-le. L-ilħna ta' l-imma, tad-dubji, tal-biża'. L-ilħna ta' dawk li flok jippruvaw jaqbżu l-ostakli, ibaxxu rashom quddiemhom. Qalulna li - le - Malta żgħira wisq biex tidħol fl-Unjoni Ewropea. Qalulna li - le - bina l-Ewropej se jagħmlu li jridu. Le - se nispiċċaw inservu flok immexxu. Le - għax se tiġi mewġa u se teħodna magħha. Qalulna - le - għax għal darb'oħra ma fehmux fejn kienet waslet Malta. Għal darb'oħra fallew milli jkunu hemm - b'idhom fuq il-polz ta' nazzjon ħaj, li qed jikber u jinbidel. Le. Le. Le. Imma d-destin ma' Malta tagħna kien dejjem ħanin. Għax fl-iżjed mumenti importanti tana mexxejja li għarfu jaqraw is-sinjali ta' żmienhom. Iva, nistgħu! għajjat Eddie Fenech Adami. Iva, nistgħu! għajjat Guido de Marco. Iva, nistgħu! għajjat il-poplu Malti, magħqud wara partit li jemmen fih.

U l-istorja tirrepeti ruħha ma' kull tragward, ma' kull pass li jagħmel dan il-pajjiż żgħir fid-daqs imma kbir fil-potenzjal. U l-Partit Nazzjonalista jkompli jgħaqqad mument storiku ma' l-ieħor. Ikompli jimmarka l-linja tal-progress ta' pajjiż ħaj li jrid biss jikber. Dejjem hu! Għax dejjem mogħni b'mexxejja li emmnu li iva, nistgħu! U wieħed jimmaġina li wara tant tragwardi, wara tant deċiżjonijiet, anke l-ilħna tal-le jagħmlu l-kuraġġ biex forsi xi darba, minn taħt l-ilsien, ilissnu iva ċkejkna. U jasal mument ieħor importanti. L-għażla li pajjiżna jadotta l-istess munita bħall-aqwa pajjiżi Ewropej. Il-Partit Nazzjonalista jerġa' jkun fil-ħin għall-appuntament ma' l-istorja. Iva, nistgħu nkunu minn ta' l-ewwel fost il-membri l-ġodda ta' l-Unjoni Ewropea li nadottaw il-munita waħda Ewropea. Iva, nistgħu nsiru aħna wkoll pajjiż mexxej fl-Unjoni Ewropea. Iva, nistgħu nagħtu lill-poplu tagħna iżjed għodda biex jikkompeti, biex jikber, biex jimraħ f'orizzonti ġodda. U għal darb'oħra jerġgħu jinstemgħu l-istess ilħna ta' qtugħ il-qalb. Jerġgħu iwissu l-poplu. Le, għadu mhux il-waqt. Le, m'aħniex b'saħħitna biżżejjed. Le, aħna żgħar. Le. Le. Le. Imma Iva, nistgħu! għajjat Lawrence Gonzi. U l-poplu ngħaqad wara l-partit tiegħu u llum pajjiżna qiegħed hemm - mal-pajjiżi mexxejja fl-Unjoni Ewropea, jilħaq tragward wara l-ieħor.

Dak hu s-sigriet tal-Partit Nazzjonalista. Kien u għadu mogħni b'mexxejja li għall-appuntamenti ma' l-istorja jmorru b'ħarsthom 'il fuq. Imorru bid-determinazzjoni ta' pajjiż b'saħħtu li jemmen fih innifsu. Imorru u jġorru magħhom il-bżulija ta' nieshom, l-entużjażmu ta' uliedhom, l-għerf ta' missirijiethom, il-valuri li jagħmlu lil poplu tagħna dak li hu.

U wasalna għal appuntament ieħor. Waslet sfida oħra u għal darb'oħra il-Partit Nazzjonalista qed jgħajjat, Iva nistgħu! Nistgħu nagħmlu lil Malta ċentru ta' eċċellenza. Nistgħu nagħmlu lil Malta fost l-aqwa pajjiżi Ewropej, b'ekonomija b'saħħitha, b'ambjent nadif, bl-aqwa servizzi tas-saħħa, b'xogħlijiet ġodda u attraenti, b'turiżmu ta' kwalità s-sena kollha u fuq kollox pajjiż fejn ħadd - ħadd - ma jibqa' lura. U qed jerġgħu jinstemgħu l-ilħna tal-konfużjoni. Ta' min ma jafx - mhux biss fejn irid jasal - imma saħansitra minn fejn ser jitlaq. Ta' min jaħseb li uliedna għandhom bżonn jirrepetu sena biex meta jikbru jkunu jistgħu jikkompetu ma' sħabhom l-Ewropej. Ta' min jaħseb li l-Unjoni Ewropea ma kenitx l-aħjar triq għal Malta. Ta' min jibdel fehmtu minn jum għall-ieħor dwar il-bażiku. Dwar l-essenzjal. Ta' min għadu jiċħad deċiżjoni demokratika li ħa l-poplu Malti. Ta' min donnu ma jridx jara l-bidla li Malta għaddejja minnha. Ta' min - ormai - dara jieqaf quddiem l-isfidi u jitlef appuntament wara l-ieħor ma' l-istorja.

19.2.08

Iva, flimkien kollox possibbli

Chris Said (Profil)

Chris Said twieled f'Għawdex fl-1970 u huwa l-kbir fost tlettax-il aħwa. Studja fl-iskola primarja tan-Nadur, fis-seminarju tal-Qalb ta' Gesù, fis-sixth form ta' Għawdex u fl-Università ta' Malta, minn fejn iggradwa nutar fl-1994 u avukat fl-1996.

Sa minn kmieni f'ħajtu sħabu daru lejh biex jirrappreżentahom u biex imexxi 'l quddiem l-interessi tagħhom. Ta' 13-il sena ġie elett President tal-Kunsill ta' l-Istudenti fis-Seminarju Minuri, kariga li okkupa għal tliet snin konsekuttivi. Fis-sixth form reġa' għal darb'oħra ġie elett President biex jirrappreżenta lill-istudenti sħabu tul il-kors ta' sentejn, bejn l-1986 u l-1988. Hawn ħadem bla heda biex saret pressjoni fuq l-awtoritajiet biex l-istudenti Għawdxin ikollhom għażla aktar vasta ta' suġġetti, kif kellhom sħabhom f'Malta. Grazzi għall-impenn tiegħu żdiedu suġġetti ġodda li qabel ma kinux jiġu mgħallma fil-livell post-sekondarju f'Għawdex.

Kien ir-rappreżentant t'Għawdex fil-kumitat eżekuttiv tal-Moviment Żgħażagħ Partit Nazzjonalista għal ħames snin konsekuttivi, bejn l-1990 u l-1995. Imbagħad ġie elett biex jirrappreżenta lill-Għawdxin fl-eżekuttiv nazzjonali tal-Partit Nazzjonalista, pożizzjoni li għadu jokkupa sal-lum. F'dawn is-snin kollha li fihom Chris Said serva fl-eżekuttiv tal-Partit Nazzjonalista ħadem biex Għawdex dejjem jitpoġġa fuq nett tal-politika tal-Partit Nazzjonalista.

Ta' 22 sena ġie elett President tal-Gozo Football Association u dam imexxi l-assoċjazzjoni sas-sena 2000. Fil-GFA Chris Said wettaq riforma sħiħa. Ħadem biex l-isportivi Għawdxin ikollhom l-aqwa faċilitajiet sportivi, bħal ground ġdid bit-turf u premises bil-faċilitajiet kollha għall-assoċjazzjoni. Taħt it-tmexxija tiegħu, it-team tal-Gozo FC rebaħ promozzjoni wara l-oħra u mit-tielet diviżjoni sab ruħu ma' l-aqwa timijiet f'Malta fil-Premier League. Fl-istess waqt, għall-ewwel darba, tfal u żgħażagħ Għawdxin bdew jieħdu sehem f'kompetizzjonijiet ta' livell ogħla, kemm f'Malta u anke barra minn Malta.

Chris Said ifforma parti minn kull Kunsill Lokali tan-Nadur, sa mit-twaqqif tiegħu fl-1993. Ilu sindku tan-Nadur sa mill-1999. Bħala sindku wettaq numru kbir ta' proġetti li biddlu wiċċ in-Nadur u li wasslu biex fl-2007 n-Nadur ġie magħżul mill-Unjoni Ewropea bħala waħda mill-aqwa għaxar destinazzjonijiet emerġenti fl-Ewropa. Taħt it-tmexxija tiegħu l-Kunsill Lokali tan-Nadur rebaħ numru rekord ta' unuri "Sebbaħ Pajjiżek", organizza fost l-akbar avvenimenti pubbliċi li qatt saru f'Għawdex, rebaħ it-titlu ta' Belt Dinjija tal-Karnival fl-2005 u ġie magħżul bħala wieħed mill-iżjed Kunsilli Lokali effiċjenti f'Malta u Għawdex.

Sa minn ċkunitu Chris Said kien involut f'għadd ta’ organizzazzjonijiet, kemm lokali u anke nazzjonali, b'ħidma li tvarja minn football, trasport pubbliku, baned u festi. Huwa serva bħala Direttur fuq il-bord tal-Maltacom plc u huwa s-Segretaru Ġenerali tal-Fondazzjoni Ewropea tal-Bliet tal-Karnival.

Chris Said qed jikkontesta l-elezzjoni ġenerali tat-8 ta' Marzu 2008 għaliex jemmen li għandu sehem x'jagħti biex Għawdex jimxi 'l quddiem u joffri lil niesu kwalità ta' ħajja aħjar.

16.2.08

Lejla mal-Ħbieb

(ritratti mis-serata organizzata mill-ħbieb ta' Chris Said f'Palazzo Palina, Hotel Ta' Ċenċ)







13.2.08

Biex nikkonfermaw l-iva tagħna

Għal darb'oħra t-8 ta' Marzu ser ikun jum ieħor importanti fl-istorja moderna ta' pajjiżna. Fit-8 ta' Marzu l-poplu tagħna qed jiġi mistieden jiġġudika l-ħidma li wettaq Lawrence Gonzi fl-ewwel ftit snin tiegħu bħala Prim Ministru ta' Malta. Qed jiġi wkoll mistieden iħares 'il quddiem u jiddeċiedi f'idejn min ser iħalli lil Malta tul il-ħames snin li ġejjin. Qed jiġi mistieden jagħmel għażla - bejn li jħalli lil Malta għaddejja bir-rankatura li qabdet fl-aħħar ftit snin taħt it-tmexxija ta' Lawrence Gonzi jew ineħħiha minn fuq dak il-binarju u jpoġġiha fi triq oħra - li dwarha min verament jaħseb jista' jkollu biss dubji. Li jneħħiha minn taħt idejn Lawrence Gonzi u jpoġġiha f'idejn min ma kellux il-kwalità li jaqra s-sinjali ta' żmienu. F'idejn min ħaseb li ma nistgħux inkunu fejn aħna llum. F'idejn min xtaq lil Malta tibqa' waħidha, iżolata fil-periferija ta' Ewropa magħquda. F'idejn min kien lest iċaħħad lil Malta minn dan iż-żmien ta' opportunitajiet.

Hija għażla li qed tasal f'ċirkostanzi speċjali għal Malta. Għax fl-istorja ta' pajjiżna dan tagħna huwa mument straordinarju. Kif kien straordinarju għall-Irlandiżi fl-ewwel snin tagħhom fl-Unjoni Ewropea. Kif kien eċċezzjonali għal pajjiżi oħra ffaċċjati minn għażliet kbar f'mumenti sinifikanti fl-istorja tagħhom. Hija stedina lill-poplu Malti biex jikkonferma l-iva tiegħu. L-iva tiegħu għall-Ewropa. L-iva tiegħu għal pajjiż iżjed b'saħħtu bilqiegħda madwar l-istess mejda ma' sħabna l-Ewropej. L-iva tiegħu għal opportunitajiet kbar għaż-żgħażagħ tagħna, għall-istudenti, għas-self employed, għall-imprendituri, għall-ħaddiema, għal dawk vulnerabbli fis-soċjetà tagħna. L-iva tiegħu għal żmien ġdid fl-istorja ta' pajjiżna. L-iva tiegħu għal kwalità ta' ħajja aħjar. Għat-tkabbir ekonomiku. L-iva tiegħu għall-investiment u għax-xogħol. Mhix sempliċi għażla għal partit jew għal kandidat. Hija - qabel xejn - għażla għalina. Għall-familji tagħna. Għal futur tagħna u ta' uliedna.

It-8 ta' Marzu mhix biss ġurnata li fiha qed tissejjaħ elezzjoni ġenerali. Hija ġurnata li fiha, bħala poplu, qed niġu mistiedna nikkonfermaw li l-għażla li għamilna ħames snin ilu kienet l-għażla t-tajba. Ġurnata li fiha qed niġu mistiedna nissiġġillaw l-iva tagħna għal futur aħjar. Ġurnata li fiha qed nerġgħu niġu mistiedna ngħajtu iva - aħna poplu mimli potenzjal li ma jibżax mill-bidla, li ma jiddubitax mill-ħiliet tiegħu u li, mimli entużjażmu, lest ikompli fit-triq li qabad biex pajjiżna jkompli miexi 'l quddiem.

7.2.08

Għaliex qed nikkontesta...

Kull darba li ħassejt li nista' nikkontribwixxi biex l-affarijiet jinbidlu għall-aħjar, qatt ma qgħadt lura. U sa minn żgħożiti dejjem ħdimt b'entużjażmu u b'rispett lejn min wera fiduċja fija. Wara disa' snin Sindku tan-Nadur inħoss li wasal iż-żmien għall-pass li jmiss.

Nixtieq nifrex ħidmieti fuq Għawdex kollu. U x-xewqa hija bbażata fuq konvinzjoni. Għaliex konvint li nista' nagħti sehmi biex f'dan iż-żmien ta' opportunitajiet ġodda - lil Għawdex tagħna nagħmluh mudell għal reġjuni oħra Ewropej.

Qed ngħixu fi żmien eċċitanti, fejn pajjiżna qed jagħmel il-qabża fil-kwalità li lkoll kemm aħna xtaqna. U jeħtieġ li naħtfu l-opportunità u f'dan il-mument kruċjali nimmiraw fil-għoli. Jeħtieġ nimtlew b'entużjażmu għaliex l-opportunitajiet qegħdin hemm u huma kbar. U f'dan il-mument jeħtieġ li kulħadd - mill-Qala sa l-Għarb ... minn Marsalforn sa Ta' Sannat - iħossu parti minn dan il-proċess ta' bidla. Jeħtieġ li jitfassal pjan li jinvolvi lil kulħadd biex jinġibed ħabel wieħed. Għax qabel ma' f'qalbna għandna partit, għandna lil Għawdex, li nixtiqulu biss ġid li jissarraf f'ħajja aħjar għalina u għal uliedna.

Għall-istess raġuni li l-Unjoni Ewropea għażlet lin-Nadur bħala l-aqwa destinazzjoni rurali emerġenti fl-Ewropa, Għawdex jista' jwettaq il-bidla bla ma jpoġġi f'riskju dak li jagħmlu uniku. Huwa bilanċ delikat - bejn il-ħarsien ta' dak li jagħmel lil gżiritna post meraviljuż u l-progress li lkoll nixtiequ. Bilanċ li mhux biss jeħtieġ jinżamm imma għandu jkun is-sigriet għas-suċċess tal-gżira tagħna.

Fil-ġimgħat li ġejjin se nagħmel ħilti biex niltaqa' miegħek. Imma jekk ma jirnexxilix indur id-djar kollha t'Għawdex nitolbok tikkuntattjani. B'hekk inkun nista' nisma' l-ħsibijiet tiegħek u naqsam miegħek il-proposti tiegħi.

Bħal kull bniedem li jkollu proġett li jixtieq iwettaq, inħossni entużjast bħal qatt qabel. Imma biex nagħti sehmi għandi bżonn il-fiduċja tiegħek. Min-naħa tiegħi nista' biss nagħtik kelmti li ma niddeludikx.

4.2.08

8 ta' Marzu 2008

Dalgħodu l-Prim Ministru ħabbar id-data ta' l-elezzjoni ġenerali. Id-data li fiha l-poplu Malti u Għawdxi qed jiġi mistieden jiġġudika l-ħidma li wettaq Lawrence Gonzi fl-ewwel ftit snin tiegħu bħala Prim Ministru ta' Malta. Hija wkoll id-data li fiha l-poplu tagħna qed jiġi mistieden iħares 'il quddiem u jiddeċiedi f'idejn min ser iħalli lil Malta tul il-ħames snin li ġejjin.

Fil-ftit ġimgħat li ġejjin, permezz ta' dan il-blogg, ser inkun qed naqsam magħkom il-ħsibijiet tiegħi tul il-kampanja elettorali. F'dan l-ewwel jum tagħha ma nistax ma naqsamx magħkom xewqa. Xewqa li jkollna kampanja elettorali matura, fejn il-passjoni tagħmel wisa għar-raġunament. Fejn jiġu mqabbla l-proposti u diskussi l-ideat. Kampanja elettorali fejn il-poplu jifli dak li twettaq mill-mexxejja tiegħu meta fdahom bil-poter u x'qed jipproponu li jwettqu jekk jerġgħu jiġu fdati. Kampanja elettorali li tixpruna lil kulħadd u tħeġġeġ id-dibattitu fid-djar, it-toroq, il-ħwienet u l-postijiet tax-xogħol tagħna. Għax l-għażla li ser nagħmlu mhix biss għażla għall-partiti. Hija għażla għalina. Għall-familji tagħna. Għal uliedna u għat-tfal tagħhom.

Hija għażla li qed tasal f'ċirkostanzi speċjali għal Malta. Għax fl-istorja ta' pajjiżna dan tagħna huwa mument straordinarju. Kif kien straordinarju għall-Irlandiżi fl-ewwel snin tagħhom fl-Unjoni Ewropea. Fis-snin li fihom ħadu d-deċiżjonijiet it-tajba biex saru l-pajjiż li huma llum. Kif kien straordinarju wkoll għal kull pajjiż ieħor iffaċċjat minn għażliet importanti.

Fil-ġimgħat li ġejjin ser inkompli nżur kemm nista' familji fi djarhom. Mhux biss biex nintroduċi ruħi bħala kandidat li wara 9 snin Sindku tan-Nadur inħoss li wasal iż-żmien li nifrex ħidmieti fuq Għawdex kollu. Imma fuq kollox biex nisma' l-ideat tagħkom u biex ikolli l-opportunità naqsam magħkom il-proposti tiegħi għal Għawdex ta' għada - gżira mudell għal reġjuni Mediterranji b'xogħol attraenti għal min irid jaħdem, b'turiżmu ta' kwalità s-sena kollha u bl-aqwa servizzi għal niesha u għal min iżurha.

Karnival li ġibed l-eluf

Għal sena oħra eluf ta' Maltin reġgħu qasmu lejn Għawdex għall-wijkend tal-karnival. Għal sena oħra kellna l-lukandi ta' Għawdex mimlija. Kellna r-ristoranti jirreġistraw attività akbar minn tas-soltu. U fuq kollox kellna lil Għawdex ħaj - b'attivitajiet ma jaqtgħu xejn. Bi spettaklu offrut b'xejn. Barranin, Maltin u Għawdxin ingħaqdu flimkien f'ċelebrazzjoni waħda kbira.

F'isem sħabi fil-Kunsill Lokali tan-Nadur nirringrazzja lil dawk kollha li taw is-sehem tagħhom sabiex għal darb'oħra l-Karnival tan-Nadur seta' jkun suċċess fenomenali. Il-ħidma tagħna waslet biex numru rekord ta' Maltin u turisti qasmu lejn Għawdex għall-karnival tagħna, bil-gżira kollha tgawdi jiem ta' kummerċ qawwi. L-eluf ta' nies li ħonqu t-toroq prinċipali tan-Nadur fi tmiem il-ġimgħa għall-karnival spontanju tagħna u għar-rock festival internazzjonali li organizzajna huwa xhieda ta' fejn nistgħu naslu meta kulħadd jiġbed ħabel wieħed.

Għal sett ta' ritratti tal-karnival ta' din is-sena żur is-sit tal-Kunsill Lokali tan-Nadur billi tikklikkja hawn.

29.1.08

Filmat: Premju EDEN

27.1.08

Opportunitajiet

L-ekonomija ta' pajjiżna għaddejja minn żmien ta' bidla. B'Malta fl-Unjoni Ewropea, bl-ewro fl-idejn u b'opportunità unika biex pajjiżna jagħmel il-qabża fil-kwalità sabiex ilkoll ingawdu mill-istess livell ta' għajxien ta' popli oħra Ewropej, dan tagħna huwa żmien ta' opportunitajiet.

Huwa ż-żmien li fih qed niġu mistiedna mill-pajjiżi sħabna fl-Unjoni Ewropea sabiex nimxu 'l quddiem, insaħħu l-infrastruttura tagħna, inħarrġu lill-ħaddiema u nħejju bażi soda biex fuqha, fis-snin li ġejjin, inkomplu nibnu pajjiż ekonomikament b'saħħtu, li joffri liċ-ċittadini tiegħu ħajja aħjar. Huwa ż-żmien li fih in-negozjant iż-żgħir qed jiġi offrut għajnuna sabiex ikabbar l-operat tiegħu. U bis-self employed fiċ-ċentru ta' l-ekonomija Għawdxija, ma nistgħux ma nkunux ta' pont bejnhom u l-opportunitajiet li qed jistennewhom.

L-ispirtu imprenditorjali fin-negozjant Għawdxi qatt ma kien nieqes. Kellna u għad għandna stejjer ta’ suċċess. Stejjer ta' imprendituri Għawdxin li mix-xejn ħolqu negozji kbar, kemm f'Malta u anke f'pajjiżi oħra fejn emigraw. Illum, f'Għawdex, għandna self employed b'iżjed klijenti f'Malta milli f'Għawdex. Għandna imprendituri żgħar li saħansitra qed jesportaw. Għandna negozjanti li qed jisfruttaw il-potenzjal ta' l-internet biex ibiegħu l-prodotti tagħhom barra minn xtutna. Għandna ekonomisti, esperti tas-swieq finanzjarji, li minn Għawdex jistgħu joperaw b'suċċess. U jeħtieġ li nkunu qribhom - negozjanti, imprendituri u self employed Għawdxin. Mhux biss biex niffaċilitaw il-proċess li permezz tiegħu jistgħu jakkwistaw fondi minn barra, imma biex nisimgħu l-ideat tagħhom u ngħinuhom jagħmluhom realtà.

Fil-ftit snin li għaddew diġà rajna eżempji ta' negozjanti u self employed li ma qagħdux jistennew iż-żmien jgħaddi u bdew jaħtfu l-opportunitajiet biex ikabbru l-operat tagħhom, jitgħallmu ħiliet ġodda u jippreparaw biex jagħmlu suċċess f'ambjent iżjed kompetittiv. Però dan għadu biss il-bidu għaliex il-bażi għadha qed tinbena. Għad fadal ostakli x'naqbżu. Għad fadlilna noffru post adattat lil bosta self employed li jixtiequ jkabbru l-operat tagħhom u m'għandhomx fejn. Għad nistgħu nerġgħu nagħtu ħajja liż-żona industrijali tagħna billi nikkonvertu partijiet minnha f'workshops, call centres u negozji oħra innovattivi, sostenibbli u li jagħmlu sens għal gżira bħal tagħna. L-istess japplika għas-settur ta' l-artiġġjanat, li kull ma jmur dejjem qed jikber. Għandna negozjanti żgħar li jbiegħu l-artiġġjanat tagħhom u li qed jistennew li jkollhom post xieraq minn fejn jaħdmu u jbiegħu l-prodotti tagħhom. Fuq kollox, għandna nieħdu ħsieb kull investitur Għawdxi li lest jinvesti flusu fil-gżira li fiha jgħix. Minflok ma nħallu l-ostakli jinġemgħu quddiemhom, għandna naqbżuhom magħhom sabiex niżviluppaw iżjed kummerċ sostenibbli, li jixraq lill-gżira tagħna.

Fl-istess kategorija tas-self employed, però bi sfidi differenti, għandna lil dawk involuti fis-settur agrikolu. Għalihom, f'Għawdex, hemm futur għaliex il-prodott agrikolu Għawdxi għandu post ċentrali fil-viżjoni tagħna għal turiżmu ta' kwalità. Lukandi u ristoranti għandhom jingħataw biżżejjed raġunijiet sabiex jagħżlu l-prodott Għawdxi u jisfruttaw il-potenzjal tiegħu. It-turist ta' kwalità jfittex ir-riċetti lokali, l-inbid lokali u l-ingredjenti lokali. L-agrituriżmu, fejn it-turist jitniżżel fl-għelieqi tagħna biex jesperjenza l-ħajja fl-għelieqi, jista’ jibdel il-ħajja ta' ħafna mill-bdiewa tagħna. L-agrituriżmu qed jiżviluppa mad-dinja kollha u qed isir fost l-akbar setturi turistiċi. It-turist qed jiskopri s-sbuħija li jimxi fl-għelieqi, li jgħin lil bidwi jaqta' l-frott u l-ħxejjex tiegħu, li jitgħallem iżjed dwar il-biedja u jistenna b'ħerqa biex filgħaxija jiekol il-prodott lokali misjur. U jieħu miegħu, fi tmiem il-btala, l-għasel, iż-żejt, il-kappar, it-tadam, il-melħ u l-ħwawar tal-post li jkun żar. Ma nistgħux ma nisfruttawx potenzjal bħal dan. L-istess bħall-agrituriżmu, it-turżimu tas-sajd jista' joffri lill-ftit sajjieda full time li fadal f'Għawdex sors ieħor ta' dħul innovattiv. Fuq kollox għandna nagħmlu aċċessibbli għall-bdiewa tagħna l-aħjar teknoloġija ġdida u metodi ta' ħidma innovattivi. Għandna nġibu esperti - anke minn barra - u nniżżluhom fl-għelieqi tagħna biex naraw x'potenzjal moħbi għad jista' jiġi sfruttat. Sabiex il-bdiewa tagħna jevitaw problemi li għalihom diġà hemm soluzzjoni. U biex jikkumplimenta dan kollu, għandna nħeġġu lill-poplu tagħna jagħżel il-prodotti ta' kwalità lokali - iżjed ġenwini, iżjed friski ... iżjed tagħna.

Il-viżjoni tagħna għal Għawdex jeħtieġ li tinkludi lil kulħadd u s-self employed, in-negozjanti ż-żgħar, l-artiġġjana u dawk kollha involuti fis-settur ta' l-agrikoltura, għandhom ikunu fil-qalba tagħha. Is-suċċess ta' gżiritna jiddependi wkoll mis-suċċess tagħhom.

21.1.08

Chris Said f'Reporter

20.1.08

Proġetti

19.1.08

Fuq Net TV

16.1.08

Karnival 2008

Il-karnival huwa l-aktar avveniment xitwi li jattira turiżmu lejn Għawdex. Madwar tradizzjoni antika li ħallewlna missirijietna, fin-Nadur ta' kull sena qed norganizzaw programm ta' attivitajiet li jiġbdu eluf ta' nies u li jagħmlu lil-lokalità tagħna tabilħaqq belt ċkejkna tal-karnival. Il-festi din is-sena jibdew kmieni - nhar il-Ġimgħa 25 ta' Jannar - u jibqgħu sejrin sa nhar it-Tlieta 5 ta' Frar. Għall-ewwel darba wkoll qed nippreżentaw, flimkien mal-Ministeru tat-Turiżmu, rock festival internazzjonali ta' tlett ijiem, bis-sehem ta' bosta gruppi rock, fosthom il-grupp Ingliż The Yardbirds, il-grupp popolari Svizzeru Krokus u l-grupp Kanadiż Coal.

F'isem sħabi fil-Kunsill Lokali u f'isem il-poplu kollu tal-lokalità, huwa ta' pjaċir tiegħi li nistieden lilek, lil familtek u lil ħbiebek biex tiġu tiċċelebraw magħna. Ħejjejna attivitajiet li jolqtu lil kulħadd u li għandhom jgħaqqduna f'ċelebrazzjoni waħda kbira. Għal programm dettaljat żur is-sit nadur.gov.mt.

Nittama li narawk in-Nadur.

9.1.08

Sfidi ġodda. Żmien eċċitanti.

Jiġu mumenti matul is-sena li jġiegħluk tapprezza iżjed dak li verament huwa importanti fil-ħajja. L-għożża fil-familja, is-saħħa, l-imħabba, ir-rispett... U fl-aħħar mill-aħħar huwa dak li jrid il-poplu tagħna. Li jkollu xogħol biżżejjed biex jgħix ħajja trankwilla. Li jmur lura d-dar wara jum xogħol sodisfatt li għamel xi ħaġa produttiva, li kkontribwixxa b'xi mod għas-soċjetà li fiha jgħix u li permezz tagħha jista' jgawdi lil familtu u jgħix ħajtu kif jixtieq. Li jkollu s-servizzi tas-saħħa li għandu bżonn biex jieħu ħsieb saħħtu u saħħet l-għeżież tiegħu. Li jara lil uliedu jitgħallmu dak li hu ma kellux opportunità jitgħallem. Li jarahom jikbru u jsiru rġiel u nisa ta' rispett. Li jgħix ħajtu mingħajr ostakli żejda, waqt li jgawdi l-ambjent ta' madwaru u jara li ulied uliedu ser ikunu jistgħu jgawduh kif qed igawdih hu. U huwa dan li l-poplu jitlob minnha l-politiċi. Ma jagħżilnix biss biex naġixxu f'ismu u nirrappreżentawh. Jagħżilna fuq kollox biex immexxuh. Għax fil-pjan tagħna jkollu fiduċja u fil-kompetenza tagħna ma jiddubitax. U b'tali responsabbiltà huwa dmir tagħna li nħarsu fit-tul. Li nimxu bi pjan. Li ma nagħmlux l-iżball u nħarsu biss lejn il-gwadann instantanju imma li nibnu u npoġġu fis-seħħ pjan sostenibbli, li l-frott tiegħu jitgawda għal snin twal.

U huwa bi pjan bħal dan li lil Għawdex nistgħu nagħmluh gżira mudell għal reġjuni oħra madwar il-Mediterran. Għax Għawdex huwa differenti minn kull post ieħor u hija r-responsabbiltà tagħna li bil-politika tagħna mhux biss inżommu din id-distinzjoni imma nisfruttawha biex nagħmlu suċċess. Għadna fil-ħin li nagħmlu lil gżiritna gżira sostenibbli, li toffri xogħlijiet ġodda u attraenti lil kull min jixtieq jaħdem, filwaqt li tikkonserva dak li jagħmilha dak li hi. Ma nistgħux, għall-gwadann instantanju, nibdlu lil Għawdex f'sempliċi resort turistiku miżgħud bil-bini bħal ma ssib fil-kosta ta' ħafna pajjiżi oħra Mediterranji. Lil Għawdex nistgħu nagħmluh ħafna iżjed minn hekk jekk niffukaw fuq dak li jagħmlu uniku. Jekk niftakru li fuqu għandna l-eqdem binjiet magħmula mill-bniedem li fadal fid-dinja. Li fuqu ssibilna tradizzjonijiet, festi, mod ta' għajxien u rutini li jnessuk postijiet oħra. Li l-istorja tiegħu tmur lura eluf ta’ snin u li l-kultura tiegħu hija ħajja daqs qatt qabel. F'dinja globalizzata, fejn tmur fejn tmur ta' spiss se ssib affarijiet simili, it-turist ta' kwalità qed ifittex postijiet li għarfu jżommu l-identità tagħhom u li joffrulu pakkett esklussiv, li ma jista' jsib imkien iehor. Li joffrulu attivitajiet li ma jinsihomx malajr u li permezz tagħhom il-popolazzjoni lokali taqla' għajxien tajjeb u tippriserva dak li jagħmilha differenti. Hija din l-isfida li għandna quddiemna u hija sfida mill-iżjed eċċitanti. Għax issa li pajjiżna sab postu fil-familja Ewropea u l-poplu tagħna qed juża l-istess munita bħal miljuni ta' Ewropej, wasal iż-żmien għall-pass li jmiss. Li nimmiraw fil-għoli biex nilħqu livelli ta' eċċellenza u li jissarrfu f'iżjed xogħol u fi kwalità ta' ħajja aħjar għal familji kollha tagħna.

Il-pjan tagħna għandu jinkludi li lil Għawdex nagħmluh mudell ta' kif għandha titħaddem gżira li tgawdi mix-xemx tul is-sena kollha. Gżira li tisfrutta l-potenzjal ta' l-enerġija rinnovabbli. Gżira li fiha jonqsu l-kontijiet tad-dawl u jiżdiedu l-pannelli solari fuq il-bjut tad-djar tagħna. Gżira b'sistema ta' trasport pubbliku efficjenti, irħis, li ma jniġġisx u li jaqdik. Gżira b'lukandi u stabbilimenti ekoloġiċi li joffru xogħlijiet attraenti u servizzi ta' kwalità li ma ssibhom imkien ieħor. Gżira b'kalendarju kulturali annwali rikk, mifrux fuq is-sena kollha u li jattira turiżmu ta' kwalità. Gżira li tospita avvenimenti internazzjonali - konferenzi, festivals, training camps u opportunitajiet ta' riċerka għal studenti u professjonisti barranin. Gżira li niesha jkollhom l-għodda li għandhom bżonn biex jimxu 'l quddiem u biex iħossuhom kburin bil-kisbiet tagħhom u jiġbdu lkoll ħabel wieħed. Gżira li għalkemm fiżikament maqtugħa minn postijiet oħra, toffri l-aqwa servizzi ta' trasport għal niesha u għal dawk li jridu jżuruha. Fuq kollox gżira li tattira l-investiment - barrani u lokali - u li toffri lill-investituri pakkett attraenti: ħaddiema mħarrġa, bieżla, entużjasti u li jitgħallmu malajr, gżira bilingwi fil-familja kbira Ewropea, kondizzjonijiet eċċellenti ta' għajxien, settur tas-servizzi effiċjenti u sigurtà finanzjarja.

Il-miri huma għolja u min hu ċiniku jista' jitbissem u joqgħod lura. Imma f'mumenti bħal dawn m'hemmx post għal min ipoġġi l-limitajiet qabel il-potenzjal. Żmien eċċitanti jitlob nies entużjasti. Bħal kull vjaġġ ieħor twil, dan tagħna jibda b'pass ċkejken. B'ħarsitna ffukata biss 'il quddiem. Ejja nxammru l-kmiem. Ejja nibdlu lill-gżira tagħna. Ejja noħolqu xogħol għal min m'għandux u xogħlijiet aħjar għal dawk li jixtiequ jkomplu javvanzaw, mingħajr ma npoġġu f'riskju s-sbuħija ta' gżiritna. Ejja noffru liż-żgħażagħ u lill-ħaddiema tagħna sfidi ġodda. Fuq kollox, ejja nemmnu fil-potenzjal tagħna u nitilqu għal dan il-vjaġġ. Bħas-soltu, iċ-ċiniċi jiġu jiġru biex jilħquna hekk kif jirrealizzaw li din tagħna, wara kollox, ma kenitx ħolma imma pjan li, bil-mod il-mod, qed isir realtà.

3.1.08

Entużjażmu

Kull ma jmur iżjed tiltaqa' ma' nies li ma jħossux li huma ta' partit jew t'ieħor. Xejn ġdid. Taqta' barra ftit eċċezzjonijiet żgħar, f'kull pajjiż modern iżjed ma jgħaddi ż-żmien iżjed qed tikber dik il-parti tal-popolazzjoni li ma tappartjeni għall-ebda partit politiku. Iżjed qed jiżdiedu dawk in-nies li jħossuhom skomdi meta xi ħadd ipoġġihom f'kaxxa jew idendlihom tikketta m'għonqhom. Iżjed qed joktru dawk in-nies li jridu jinħelsu minn irbit biex ikunu jistgħu jħarsu lejn l-affarijiet mill-bogħod u l-għażliet tagħhom jagħmluhom b'moħħhom iżjed milli b'qalbhom. Fuq kollox tiela' ġenerazzjoni ġdida li trid li l-politiku jħeġġiġha biex taħseb u mhux jgħidilha kif għandha taħseb. Nieħu gost immens niltaqa' ma' nies bħal dawn, li bid-destin tal-pajjiż f'idejhom jistħoqqilhom l-ikbar rispett. U huwa fl-interess ta' kull politiku u ta' kull min għandu għal qalbu s-sistema demokratika ta' pajjiż li jara li din il-faxxa ta' nies tikber u tinfirex. Hija din il-kategorija ta' nies li tiggarantixxi riflessjoni u li għandha tixpruna lilna l-politiċi biex nirbħuha bil-fatti u bl-argumenti. B’xejn iżjed. Fuq kollox għandha tkun din il-parti tal-popolazzjoni li lill-partit li biddel lil Malta u li b'enerġija ġdida lest ikompli jmexxiha 'l quddiem - terġa' tafdah bit-tmexxija tal-pajjiż.

Għax konvint li kulħadd jista' jifhem li dan tagħna huwa żmien eċċitanti. Żmien ta' opportunitajiet kbar, li fih pajjiżna qed jagħmel il-qabża fil-kwalità li lkoll kemm aħna xtaqna. Dak li sa ftit snin ilu kien hemm min ħaseb li kien irraġġunġibbli jew li m'aħniex b’saħħitna biżżejjed biex naffrontawh, illum sar realtà. Il-mewġa li ħaddieħor beża' li se tkaxkarna, irkibniha u mexjin 'il quddiem. U filwaqt li qed niksbu r-rispett ta' popli oħra, ilkoll kemm aħna qed ingawdu minn livell ta' għajxien aħjar milli qatt kellna. U żmien bħal dan jitlob biss tmexxija enerġetika, li minflok ma tieqaf quddiem l-ostakli, tibdilhom fi sfidi. Minflok ma tibża' u tiddubita, tara l-potenzjal ta' niesha u timmira fil-għoli biex b'entużjażmu timxi 'il quddiem. Kien dan il-ħsieb tiegħi meta ftit tal-ġimgħat ilu kont il-Portugall biex l-Unjoni Ewropea tippremja lin-Nadur bħala waħda mill-aqwa għaxar destinazzjonijiet rurali emerġenti fl-Ewropa. Ikkonvinċejt ruħi iżjed minn qatt qabel li l-potenzjal tagħna huwa kbir.

U l-ikbar potenzjal li għandna jinsab fina l-Maltin u l-Għawdxin. Fil-ħaddiema tagħna nisa u rġiel. Fiż-żgħażagħ mimlija ideat u entużjażmu. U meta l-entużjażmu taqsmu ma' ħaddieħor, jirdoppja. Hekk rajna fil-Kunsill Lokali tan-Nadur meta ftaħna l-bibien beraħ għal kull min kellu x'joffri. Għal kull min ħass li jista' jgħin. Għal kull min nibtitlu idea. Għal kull min ma kellux ideat imma xtaq jaħdem biex l-idea ta' ħaddieħor tirnexxi. U ġbidna ħabel wieħed. Fassalna miri għolja - forsi ogħla milli qatt ħsibna li stajna nilħqu. Imma f'temp ta' ftit snin kulħadd ra l-bidla sseħħ. Għax wara li lestejna dak li l-iżjed kien meħtieġ - toroq, sistemi ta' traffiku, indafa u organizzazzjoni - dorna għal potenzjali moħbija. Fejn kien hemm għelieqi mhux maħduma, imlejnihom siġar. Fejn kien hemm widien mimlija frott, niżżilna t-turisti jimxu fihom biex jammiraw dak li jagħmel lil Għawdex meraviljuż. Fejn kien hemm it-talent, kxifnieh u ħeġġiġnieh. Fejn kien hemm fortifikazzjonijiet, irrestawrajnihom. Fejn kellna xi ħaġa differenti minn ta' ħaddieħor - irreklamajniha. Għamilna l-karnival tan-Nadur l-akbar avveniment xitwi f'Għawdex. Ġibna għadd ta' konferenzi minn barra, fosthom dik tal-Federazzjoni Ewropea tal-Bliet tal-Karnival, li bis-saħħa tagħna għamilna l-karnival tagħna magħruf madwar l-Ewropa. Kellna postijiet mitluqa li bdilnihom fi playing fields, ġonna u beleveders, b'veduti mill-isbaħ. Ħloqna avvenimenti annwali, apparti l-karnival, li jattiraw eluf ta' nies. Għinna lill-istudenti tagħna jitgħallmu iżjed. Investejna fil-kotba, fl-edukazzjoni, it-tagħlim u l-isport. Ksejna l-grawnds tal-futbol tal-lokalità bil-ħaxix artifiċjali biex nattiraw iżjed tfal u żgħażagħ lejn l-isport. Naddafna l-bajjiet u żidna l-faċilitajiet għal dawk li jkunu qed igawduhom. Bnejna ħbiberiji ma' lokalitajiet oħra Ewropej b'ġemellaġġi u assoċjazzjonijiet u ħtafna kull opportunità li relazzjonijiet transkonfini bħal dawn iġibu magħhom. Fuq kollox ħadna inizjattivi li permezz tagħhom akkwistajna iżjed minn 200,000 ewro mill-Unjoni Ewropea, li minnhom qed igawdi l-poplu kollu. Sfruttajna kull potenzjal li kellna u bi programm serju u bl-involviment ta' kulħadd, inawgurajna proġett wieħed wara ieħor. U dan kollu grazzi għall-entużjażmu li ttrasferejna lill-poplu biex iħossu parti minn programm ta' ħidma. Il-lista ta' dak li fadal isir hi twila u ambizzjuża. Imma bl-entużjażmu u b'rieda soda minn dawk li se jkunu jiffurmaw il-Kunsill Lokali li jmiss, persważ li l-bidla tkompli.

Nemmen li dak li għamilna fin-Nadur jista' jsir f'Għawdex kollu biex lill-gżira tagħna nagħmluha mudell għal reġjuni oħra Ewropej. Huwa mument importanti għal Għawdex għax filwaqt li jrid iwettaq il-bidla li nixtiequ - ma jistax ipoġġi f'riskju dak li jagħmlu uniku. Huwa bilanċ delikat - bejn il-ħarsien ta' dak li jagħmel lil gżiritna post meraviljuż u l-progress li lkoll nixtiequ. Bilanċ li mhux biss jeħtieġ jinżamm imma li għandu jkun is-sigriet għas-suċċess tal-gżira tagħna. Nemmen li iżjed ma jkunu n-nies li tabilħaqq jirriflettu dwar l-importanza ta’ dan il-mument fl-istorja tagħna, iżjed ser tkun ċara l-għażla tal-poplu.